Boeing’in, gövdesi plastik malzemeden ilk yolcu uçağı 787 Dreamliner, ilk kullanıcısı Japon ANA Havayolları’na Seattle’da teslim edildi. Plastik gövde sayesinde yüzde 30 hafifleyen uçak 56 havayolu ve finansal kiralama şirketinden 821 adet sipariş aldı.
Siparişlerin hızla artması üzerine Boeing firması da imalatı hızlandırdı.AMERİKALI uçak üreticisi Boeing’in, gövdesi tamamen kompozit (plastik malzeme) ilk yolcu uçağı olan 787 Dreamliner, ilk kullanıcısı Japon ANA Havayolları’na Seattle’da törenle teslim edildi. Bugüne kadar 56 havayolu ve finansal kiralama şirketinden toplam 821 adet 787 siparişi alan Boeing, projede yaşanan üç buçuk yıllık gecikme nedeniyle imalatı hızlandırdı. ANA Havayolları, yeni uzun menzilli 787 ile ilk tanıtım uçuşunu 26 Ekim’de Tokyo-Hong Kong arasında gerçekleştirecek. 787 ticari olarak seferlerine yıl başında Tokyo-Frankfurt arasında başlayacak.
Yüzde 30 hafifledi
Boeing’in 16 yıl sonra tasarladığı yeni yolcu uçağı ailesinde ilk defa bir uçağının gövdesinde tamamen kompozit kullanıldı. Yüksek dayanıklılığa sahip malzeme ile uçak yüzde 30 hafifletildi. Böylece daha uzun menzile yüzde 20 yakıt tasarrufu ile uçabilen 787, gökyüzünü de yüzde 40 daha az kirletiyor. Boeing, 787’de iki farklı model tasarladı. 787-8, 210 yolcuyu 15 bin 200 kilometreye götürebilecek. Gövdesi uzatılan 9 modelindeyse yolcu kapasitesi 290’a çıkıyor. Menzil 15 bin 750 kilometre. Uçağın seyir hızı en fazla saatte 954 kilometre. Kompozit kullanımı ile normalde yolcu uçaklarında 2 bin 600 metre yüksekliğe eşit kabin basıncı, 2 bin metreye düşürülüyor. Boeing 787 Kabin Tasarım Müdürü Tom Galantowicz, bu farkın uzun uçuşlarda yolcu konforunu artıracağına dikkat çekiyor v şöyle konuşuyor: “Bir çok yolcunun, kabin irtifasının yüksek olması nedeniyle uzun uçuşlarda cildi kurur, başı ağrır. 787 ile bu sorunlar kalkıyor. Danimarka Teknik Üniversitesi ile yaptığımız çalışmalar, artık yolcuların uzun uçuşlardan dinç ineceğini bilimsel olarak ortaya koyuyoruz.”
Türbülansa özel oto pilot
Bir çok yolcunun en büyük korkusu olan türbülansa karşı Boeing özel bir oto pilot sistemi de geliştirdi. Uçağın türbülans sırasında kontrol dışı hareket etmesine karşılık özel oto pilot sistemi çok yumuşak kumandalarla yolcuyu rahatsız etmeden 787’nin rotasında uçmasını sağlayacak. 787’deki pencereler de, normal uçaklara göre yüzde 30 daha büyük. Bu tasarım sayesinde yolcular uçarken dışarıyı keyifle seyredebilecek. Pencerelerde perde de bulunmuyor. Yolcu pencereyi kumanda ile istediği gibi karartabiliyor.
Sessiz kabin
Gürültülü bir kabin, yolcunun uzun uçuşlarda daha da yorulmasını neden oluyor. İyi izolasyon sayesinde uçak rakiplerine göre daha sessiz. Böylece yolcuların 14-15 saatlik kıtalararası uçuşlarda yorgunluğun azaltılması hedefleniyor.
15 milyar dolar harcandı, 3.5 yıllık gecikme oldu
Tasarım çalışmaları 2003’te başlayan 787 için bugüne kadar Boeing, 15 milyar dolar harcama yaptı. Fabrikadan 2007’de çıkartılan 787, imalatta yaşanan sorunlar ve tasarımının değişmesi nedeniyle 3.5 yıl gecikti. Boeing de bu gecikme nedeniyle, sipariş aldığı havayolu şirketlerine ciddi tazminat ödemek zorunda kaldı. Uzmanlar, Boeing’in gecikmeler ve rakibi Airbus ile rekabetinden kaynaklanan satıştaki indirimler nedeniyle kâr etmeye ancak bininci uçaktan sonra başlayacağına dikkat çekiyor. Bugüne kadar 62 adet 787’yi tamamlayan Boeing, önümüzdeki yıl sonuna kadar 100 uçak teslim etmeyi planlıyor. İmalatçının yaptığı araştırmalara göre, çift motorlu, uzun menzilli uçak pazarı önümüzdeki 20 yılda 3 bin 300 uçağa çıkacak. Bu pazarın 630 milyar dolara ulaşması bekleniyor.
BOĞAÇ YÜZGÜL / EGEMEN GAZETESİ
