30 Ağustos'a bir gece ansızın yapılan ÖTV düzenlemeleri ile uyandık. Yapılan ÖTV düzenlemesi ile birlikte yüzde 60 olan ÖTV oranı 80'e, yüzde 100 olan ÖTV oranı 130'a, yüzde 110 olan ÖTV oranı 150'ye ve yüzde 160 olan ÖTV oranı da 220'ye çıkartıldı. Bu da otomobil fiyatlarında yüzde 13 ila 23 arasında zamma sebep oldu.
18 yıl önce ilk uygulandığında yüzde 25 ila 50 arasında olan ÖTV oranları bugün yüzde 45 ile 220 arasına yükseltildi. Peki bir sabah uyanıp Resmi Gazete'yi açtığımızda karşılaşabileceğimiz en yüksek ÖTV oranı ne olabilir?
BİR KATINA KADAR YETKİ
Sözcü'de yer alan habere göre; bu sorunun cevabını vergi uzmanı Dr. Ozan Bingöl, dün yayınladığı yazısıyla veriyor.
Pek çok vergi kanununda Cumhurbaşkanı'na oran ve/veya tutar belirleme konusunda yetki verildiğini hatırlatan Bingöl, “Dolayısıyla otomobilde ÖTV'yi belli orana kadar artırma yetkisi Cumhurbaşkanı'na aittir. Cumhurbaşkanının artırma alanındaki yetkisi ise kanunda yer alan tutarın bir katına kadar artırma şeklindedir. Taşıtlarda ÖTV listesinin ve oranlarının yeniden belirlendiği Kanun, 27 Mart 2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 7103 sayılı Kanundur” yorumunu yapıyor.
Yani Bingöl'ün yazdıklarına göre, Cumhurbaşkanı kararı ile ÖTV üst limitleri şöyle:
1) Halihazırda, matraha göre ÖTV oranı %45, %50 ve %80 olarak belirlenmiş otomobillerde (1600 cc ve altı) ÖTV oranı %120'ye kadar artırılabilir.
2) Halihazırda matraha göre ÖTV oranı %130 ve %150 olarak belirlenmiş olan otomobillerde (1601-2000cc) ÖTV oranı %220'ye kadar artırılabilir.
3) Halihazırda 2000 cc otomobiller için %220 olarak belirlenmiş ÖTV oranı %320'ye kadar artırılabilir.
SÜRPRİZLERE HAZIR OLUN
Yukarıdaki rakamlara göre, ÖTV oranı açısından sürprizlere hazırlıklı olmak gerektiğini aktaran Bingöl, “Yukarıdaki yetkinin genişliği, vergilemede kanunilik ilkesinin de ciddi şekilde sorgulanmasını gerektirmektedir. Bir ürün üzerindeki verginin sıfıra indirilmesi ile %320 oranına çıkarılabilmesi yetkisi muazzam bir vergileme yetkisidir. Ve böyle geniş yetkiler vergilerin kanunla konulup kanunla kaldırılacağı şeklinde Anayasa'nın temel ilkesinin işlevsizleştirilmesi anlamı taşır. Ne yazık ki buna benzer yetkiler pek çok vergi kanununda son dönemde artarak yaygınlaştı.”
ETKİ ANALİZİNİN YAPILMASI GEREK
Ozan Bingöl, vergileme konusunda idareye verilen geniş yetkinin, vergilemede öngörülebilirliği ortadan kaldırdığının, vergilemede kanunilik ilkesini zedelediğinin ve vergi düzenlemelerinin paydaşlarla tartışılarak yapılması imkanını yok ettiğinin altını çiziyor. Yani otomobil örneğinde, otomobildeki ÖTV düzenlemesinden otomobil üreticisi, ithalatçısı, dağıtıcısı, bayisi, satın alan müşteri doğrudan etkilenmektedir. Böyle etki doğuracak bir düzenlemenin kapsam ve boyutunun kamuoyu ile paylaşılıp, etki analizinin yapılması gerekir. Araç üzerinden alınacak vergilerde artış öngören bir taslakla ilgili önerinin tüm taraflara sunulması gerekir.
